زینک چاپ چیست و شامل کدام مرحله چاپ جعبه‌های بسته بندی میشود؟ آیا جایگزینی برای آن در صنعت چاپ وجود دارد؟چرا زینک را می‌سوزانند؟ کاربرد‌های استفاده از زینک در صنعت کارتن سازی را میدانید؟ شیوه کار زینک‌های چاپ چگونه است، کارکرد وجود آب در این مراحل چیست؟ چرا به زینک چاپ، پلیت هم گفته میشود؟ در ادامه بیشتر با رایج‌ترین روش چاپ که تاثیر فراوانی در معرفی برند شما به مشتریان می‌گذارد به طور کامل آشنا خواهید شد.
زینک چاپ
زینک چاپ یا پلیت که با نام انگلیسی Printing Plate شناخته میشود، به ورق واسطه‌ای اطلاق می گردد که از جنس فلز آلومینیوم یا روی بوده و در صنعت چاپ افست ، مورد استفاده قرار می‌گیرد و باعث انتقال طرح مد نظر مشتری به سطح مورد نظر ( کاغذ، مقوا و کارتن) میشود. به زبان ساده، این ورق نوعی حمل کننده طرح است.
صفحات زینک اگر با فلز (آلومینیوم) ساخته شوند، گرانتر هستند، اما مقاومت و پایداری بالایی را روی دستگاه چاپ تضمین می کنند و طرح های مد نظر مشتریان را با کیفیت بیشتری، تا بیش از یک میلیون نسخه تولید میکنند.
مراحل تولید زینک از سنگ معدن
آیا می‌دانستید که 60 درصد قیمت زینک بستگی به قیمت آلومینیوم کار شده در آن دارد؟ برای تهیه مواد اولیه زینک چاپ حداقل 6 ماه نیاز است، زیرا مراحل تولید آن به سه بخش مجزا دسته بندی میگردد.
در مرحله اول بوکسایت (هیدروکسید آلومینیوم) که با نام سنگ فلز خام نیز شناخته میشود، از معادن نواحی خط استوا استخراج میشود، سپس طی مراحل پالایش ناخالصی‌ها از آن جدا شده و بوکسایت خام به آلومینا اوکساید تصفیه شده، تبدیل میشود.
در مرحله دوم، بوکسایت شسته شده، در دمایی حدود 700 درجه سلیسیوس درون کوره‌های بزرگ چدنی ذوب میشود و سپس آلومینیوم در یک پروسه تجزیه سازی الکتریکی بدست می‌آید. آلومینیوم ذوب شده که از سیفون‌ها به خارج هدایت شده‌اند، دیگر خام نیستند و کاملاً خالص شده و به شمش‌های بزرگ 9 متری تبدیل می شوند که بیش از 30 تن وزن دارند.
از آنجایی که قرار است این شمش‌های بزرگ در نهایت برای صنعت چاپ بکار گرفته شوند، برای تراشکاری به جای دیگری منتقل میشوند تا به بلوک های آلومینیومی 10 تنی تبدیل شوند.
شمش ها را از قبل در دمای 500 درجه سیلسیوس حرارت می دهند تا بتوانند روی غلتک‌های داغ به منظور کاهش ضخامتشان قرار بگیرند. در بخش بعدی که گرمای این زینک‌‌ها بعد از کم شدن ضخامتشان، کاهش یافته، شمش های ده تنی به ورقه‌هایی با ضخامت حدود 4 میلی متر تبدیل میشوند تا دور کویل (ستون مقاوم برای زینک) پیچیده و بعد از سرد شدن به قسمت غلتک‌ها منتقل میشوند.
در آخر ورقه های فلزی از روی کویل کشیده میشوند و به واسطه عملیات الکتروشیمی صیقل داده میشوند، تا برای مرحله آخر یعنی اعمال شدن روکش‌هایی مخصوص بر روی آلومینیوم آماده شوند. ، هر نانومتر آلومینیوم توسط کارشناسان مخصوص بررسی میشود تا ورقه‌ها متناسب با سایز مورد نظر، در حفره درون خطی برش داده شوند، ورقه های برش خورده همان زینک چاپ هستند.
شیوه کار پلیت
حضور زینک یکی از ضروری‌ترین ملزومات در عملیات چاپ افست است. ابتدا طرح مد نظر مشتری توسط اشعه لیزر بر سطح آلومینیومی زینک حک میشود، سپس هر ورق زینک قبل از آنکه عملیات چاپ شروع شود، به دور غلطکی که به آن سیلندر گفته میشود پیچیده میشود. برای اینکار دقت زیادی نیاز است، زیرا حتی یک خراش کوچک بر روی زینک میتواند روی نتیجه نهایی سفارش مشتری دیده شود.
قسمت هایی که در هر زینک بدون تصویر هستند، بوسیله آب پوشانده میشوند تا از نفوذ مرکب به آن جلوگیری شود. نوعی چربی با پایه گیاهی سطوح تصویر روی زینک را می‌پوشاند تا در نهایت جوهر بتواند امکان نفوذ داشته باشد. غلتک های لاستیکی که با زینک در تماس هستند، تصویر روی زینک را با فشار به خود جذب میکنند. این روند باعث ایجاد تصویر نهایی شفاف و واضح‌تری در خروجی چاپ افست میگردد.
با شروع روند چاپ، کاغذ‌ها در دستگاه بارگزاری میشوند و بوسیله ابزار دمنده هوا از هم جدا میشوند و سپس به صورت تک تک برای آغاز سفر خود وارد دستگاه میشوند. کاغذ از میان سیلندر‌ها عبور می‌کند و تحت فشار سیلندر لاستیک و سیلندر زینک قرار می‌گیرد.
به محض چرخش زینک، اولین نقطه تماس با هر ستون چاپ برقرار میشود و جوهر از غلتک‌های مختلف عبور می کند تا به قسمت تصویر حک شده بر روی زینک برسد. سپس تصویر توسط لاستیک بر روی کاغذ منعکس میشود. کاغذ از هر واحد و ستون رنگ ( مشکی، آبی، قرمز و زرد) به ستون دیگر منتقل میشود و رنگ بعدی بر روی کاغذ درج میشود.
پس از عبور کاغذ از هر ستون رنگ، لایه نازکی از پودر خشک کن، سطح کار را می‌پوشاند تا تصاویر چاپ شده خشک شود و ردی از آن بر روی صفحات زیرین یا رویی باقی نماند.
وقتی اولین کاغذ چاپ شد، اپراتور دستگاه نمونه‌ای را برای تایید رنگ و چاپ بر میدارد تا سفارش مشتری به درستی و با موفقیت به اتمام برسد. این کار را هر چند دقیقه یک بار انجام میشود.
چرا زینک چاپ سوزانده میشود؟
یکی از راه‌های افزایش تیراژ چاپ افست، بدون کاهش کیفیت طرح نهایی کارتن، جعبه یا هر محصول دیگری که فرآیند چاپ قرار است روی آن انجام شود، سوزاندن زینک چاپ است. در این روش ابتدا زینک آلومینیومی را شسته، لکه‌های ناشی از خشک شدن آب را از روی آن پاک می کنند و سپس زینک خشک شده درون محفظه‌ای با حرارت غیر مستقیم به مدت 5 دقیقه قرار گرفته می شود. در نتیجه وقتی زینک را از محفظه خارج میکنند، رنگِ طرح روی آن، که قبلتر سبز رنگ بود، قهوه ای می شود. در اینجا باید به میزان حرارتی که به فلز زینک داده میشود، توجه کنید. زیرا اگر حرارت زیادی به آن داده شود، در زمان بسته شدن روی سیلندر، زینک دفرمه میشود و مشکلاتی را در حین چاپ ایجاد خواهد کرد.
همچنین یکی دیگر از دلایل زینک سوزی، چاپ مجدد با فاصله زمانی مشخص می‌باشد. از آنجایی که زینک پس از باز شدن از ماشین چاپ با بنزین شسته میشود، در صورتی که عملیات زینک سوزی انجام نشده باشد، زینک ضعیف خواهد شد.
جایگزین زینک چاپ
با آنکه چاپ زینک 50 سال پیش اختراع شده است، اما تا کنون هیچ جایگزینی برای آن ساخته نشده است. مهم‌ترین دلیلی که از زینک چاپ هنوز هم استفاده میشود، مزایای فراوان آن است. از جمله مزایای استفاده زینک این است که میتواند به خوبی و بدون آنکه از کیفیت سطحی که قرار است روی آن عملیات چاپ را انجام دهد، کم کند، تصاویری که جزئیات زیادی دارند را ایجاد نماید. با چاپ زینک، ماندگاری چاپ طرح مد نظر مشتری، طولانی مدت خواهد بود.
اگر ورق‌های زینک به صورت سنتی درست شوند، لیتوگرافی نام می‌گیرند ولی اگر متریال ساخت آنها توسط کامپیوتر آماده و سپس ساخته شود، به پلیت (از جنس روی) معروف هستند.
ابعاد و ضخامت پلیت در چاپ افست
ابعاد و ضخامت زینک چاپ یا پلیت آلومینیومی بر اساس سایز و نوع ماشین چاپ متفاوت است.
رایج ترین ابعاد و اندازه زینک چاپ، عبارتند از:
- عرض : 410، طول: 510
- عرض: 425، طول: 525
- عرض: 615، طول: 724
- عرض: 605، طول: 745
- عرض: 820، طول: 1030
بیشتر زینک های چاپ ضخامت 0.3 و 0.15 میلی‌متر دارند.
موارد استفاده از زینک چاپ
انواع ورق‌های زینکِ آگفا، فتو پلیمر، هالید نقره، دیازو و غیره در چاپ افست، کاربرد‌های فراوانی از جمله استفاده در تولید مجله، پوستر ، کارت ویزیت ، تراکت تبلیغاتی و کتاب دارند.
اما بیشترین استفاده زینک چاپ در صنعت چاپ و بسته بندی انواع جعبه است که برای ابعاد مختلف کاغذ، مقوا و کارتن میتوان از آنها استفاده کرد. نکته قابل توجه این است که اگر ورق زینک از سایز ماشین های کارخانجات کارتن سازی بزرگ‌تر باشد، میتوان آن را برش داد، بدون آنکه در کیفیتش تغییری ایجاد شود. سریع ترین و بزرگ‌ترین دستگاه های چاپ میتوانند 18 هزار ورق در ساعت را چاپ نمایند.
تنها معایب این ورق، مقرون به صرفه نبودن آن برای چاپ های با تیراژ کم است. زیرا همانطور که پیش تر اشاره کردیم، مرحله تولید زینک از هیدروکسید آلومینیوم تا تبدیل شدنش به رول های آلومینیوم 6 ماه طول میکشد که در آماده شدن هر پروژه‌ای میتواند وقته طولانی بیاندازد.
محاسبه هزینه پلیت چاپ
برای محاسبه هزینه زینک چاپ باید به عوامل مختلفی توجه شود، مانند:
- نوع زینک: همانطور که بالاتر خواندید، پلیت‌ها انواع مختلفی دارند که با توجه به اندازه، ضخامت و برندشان، نتیجه متفاوتی را برای سفارش مشتری حاصل میکنند.
- کشور وارد کننده: اگر مواد اولیه زینک از کشور‌های اروپایی وارد شود، هزینه آن بیشتر و اگر از چین وارد شود، هزینه کمتری دارد. اما باید به این نکته نیز توجه کنید در حال حاضر کیفیت زینک‌های اروپایی بیشتر از چینی است.
- دستگاه: ویژگی دستگاهی که قرار است با آن عملیات چاپ را به کمک زینک چاپ انجام دهید نیز میتواند روی انتخاب شما در هنگام خرید زینک چاپ تاثیر گذار باشد. برخی از این ماشین‌ها عبارتند از: GTO، SpeedMaster، PrintMaster، Sorm و 8UP. قیمت این دستگاه‌ها طبق قیمت روز محاسبه میشود و با نوسانات ارز تغییر می کند.
سخن پایانی
سخن پایانی
زینک چاپ چیست؟ این سوالی بود که در این مطلب با معرفی کامل روش چاپ آن، مراحل و کاربرد هایش به آن پاسخ دادیم. مجموعه آوین پک یک تیم تخصصی و با تجربه در این زمینه است که میتواند تمام راهنمایی‌ها و مشاوره‌های لازم و بیشتر را درباره زینک چاپ افست به شما ارائه کرده و سفارش های شما را در خصوص تولید انواع جعبه و کارتن بسته بندی در بالاترین کیفیت آماده نماید.
